خوزستان به واسطه ۱۰ گمرک فعال و وجود بنادر معتبری چون بندر خرمشهر، امام خمینی (ره) و مرزهای زمینی شلمچه و چذابه یکی از اصلی‌ترین استان‌های تجاری کشور محسوب می‌شود و با داشتن شاخصه‌های مهم تجاری از جمله داشتن صنایع مادر و مرزهای زمینی و آبی یکی از مناطق راهبردی کشور در امر صادرات است.
با این حال و با وجود تمام ظرفیت‌های استان خوزستان و تولید انواع محصولات کشاورزی و صنعتی برخی مشکلات و موانع، هنوز به خاطر مشکلات ریز و درشتی که برسر راه صادرکنندگان و فعالان اقتصادی برای صادرات وجود دارد کار را برای آن‌ها سخت کرده است.
در اینجا این سؤال مطرح می‌شود که آیا در کشور ما و به‌ویژه استان‌های دارای قابلیت‌های صادرات، زیرساخت‌های لازم برای بخش تولید و تولیدات صادرات محور فراهم است و در نهایت صادرکنندگان و بازرگانان در روند صادرات با چه مشکلات و تنگناهایی روبه‌رو هستند؟
مرزهای خوزستان متولی می‌خواهد
نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی در این رابطه اظهار کرد: استان خوزستان با کشورهای عراق و کویت هم‌مرز است و باید از این فرصت به شکل مطلوب
استفاده شود.
سیدمحمد مولوی افزود: متأسفانه تاکنون از ظرفیت‌های صادراتی استان خوزستان به صورت مطلوب استفاده نشده است.
وی در گفت‌وگو با مهر از نبود متولی مشخص در مرزهای خوزستان ومشکلات صادرات یاد کرد و گفت: مرزهای خوزستان متولی مشخص ندارند و از این رو باید یک نهاد یا سازمان مشخص به عنوان متولی مرزهای استان معرفی شود تا ساماندهی مرزهای استان را شاهد باشیم و مشکلات صادرات حل شود.
وی عنوان کرد: استان خوزستان ظرفیت‌های ویژه‌ای در بحث صادرات دارد و پیچیدن نسخه واحد برای کل کشور با توجه به نبود برنامه‌های نظام‌مند برای توسعه صادرات، خوزستان را با مشکل مواجه می‌کند. این مسائل سبب می‌شود شاهد عدم صادرات برخی از کالاها به ویژه محصولات کشاورزی از خوزستان و انباشت محصول و در نهایت محصولات صادراتی باشیم.
مولوی اظهار کرد: رفع مسائل مربوط به مرزها و ساماندهی مرزهای خوزستان شاید اساسی‌ترین مسئله در پیش پای صادرات از مبادی خوزستان است که می‌توان با حل این مسئله شاهد رونق و توسعه صادرات بود.
همیشه پای دولت در میان است
رئیس اتاق بازرگانی اهواز نیز با تأکید بر اینکه برای حل مسئله صادرات از مرزهای خوزستان باید یک نهاد یا سازمان مشخص به عنوان متولی مرزهای استان معرفی شود، گفت: مرزهای خوزستان متولی مشخص ندارند.
شهلا عموری افزود: سال‌هاست بحث اتصال ریلی میان مرز شلمچه و استان بصره عراق در دولت‌های مختلف مطرح است وامیدواریم تا پایان سال اتفاقات خوبی در این خصوص رخ دهد؛ زیرا اتصال این خط می‌تواند به شدت قیمت تمام شده کالا را کاهش و زمینه‌ساز افزایش صادرات و توسعه تجارت با کشور عراق از طریق مرزهای خوزستان شود.
رئیس اتاق بازرگانی اهواز خاطرنشان کرد: حل مسائل مربوط به مرزهای استان و ساماندهی مرزهای خوزستان شاید اساسی‌ترین مسئله در پیش پای صادرات از مبادی خوزستان است که می‌توان با حل این مسئله شاهد رونق و توسعه صادرات بود.
عموری در پایان گفت: اگر دولت بتواند مسائل مربوط به مرزهای خوزستان را مرتفع و مشکلات صادرکنندگان را از مرزها حل کند، قطعاً شاهد ارزآوری و رونق بیش از پیش صادرات از مرزهای خوزستان خواهیم بود.
وی ادامه داد: مشکل راه‌اندازی دستگاه ایکس ری و ساعت کاری مرزها در شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی مطرح شد و قرار بود ظرف دو هفته این دستگاه تأمین شود ولی پس از پیگیری‌های انجام شده متوجه شدیم امکان راه‌اندازی این دستگاه وجود ندارد.
نایب رئیس اول اتاق بازرگانی اهواز اضافه کرد: مقرر شد ساعت‌های کاری مرزها به گونه‌ای تنظیم شود که صادرکنندگان بتوانند کالاهای خود را صادر کنند و مشکلی نداشته باشند.
خوزستان، ناتوان در تجمیع کالا
در همین رابطه نایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی آبادان اظهار کرد: اگر بخش خصوصی در خوزستان نسبت به سایر استان‌ها آرام‌تر گام بر می‌دارد یا عقب‌تر است، نشان از نداشتن قدرت اقتصادی نسبت به سایر استان‌ها یا نداشتن دانش کافی برای ایجاد فرصت‌های تولیدی یا صادراتی نیست.
بابک رادمهر با بیان اینکه در دو مرز شلمچه و چذابه حدود یک هزار و ۲۰۰ شغل مستمر وجود دارد، توضیح داد: اگر بنا به دلایلی مرزها بسته شد، مرجعی که باید قدرت تصمیم‌گیری لازم داشته باشد، در مرز حاضر نیست.
نایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی آبادان عنوان کرد: حضور گارد گمرک در مرز شلمچه می‌تواند به حل مشکلات متفرقه‌ای که برای صادرکنندگان به وجود می‌آید کمک زیادی کند.
رادمهر با تأکید بر گسترش فرهنگ تولید برای صادرات عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین مشکلات استان در بازارهای صادراتی، ناتوانی در تجمیع کالاست. نداشتن بسته‌بندی‌های مناسب صادراتی و بی‌توجهی به استانداردهای جهانی از جمله مشکلات موجود در این حوزه هستند که تقریباً می‌توان گفت در سطح ملی مشاهده می‌شوند.
نبود تعهد ارزی
دبیر اجرایی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن وکشاورزی خرمشهر نیز با اشاره به مشکلات صادرات در خوزستان گفت: خوزستان با ظرفیتی که در صادرات دارد، می‌تواند جایگاه وضعیت اقتصادی استان را ارتقا دهد.
کامران مالکیان بیان کرد: اولین مشکل که تمام بازرگانان و فعالان اقتصادی به ویژه در حوزه صادرات با آن مواجه هستند تعهد ارزی است، اجبار صادرکنندگان به تعهد ارزی آن هم در شرایطی غیرکارشناسی یکی از مهم‌ترین موانع در توسعه صادرات است.
وی افزود: در بیشتر مرزهای زمینی از جمله شلمچه، چذابه و بنادر معاملات به صورت ریالی است که در این حالت ایفای ارز موضوعیت ندارد، با وجود این، بازگرداندن ارز به صورت دلار و یورو برای صادرکنندگان امکان‌پذیر نیست و چنین مواردی موجب خارج شدن فعالان اقتصادی از چرخه صادرات می‌شود.
نبود مدیریت واحد
دبیر اجرایی اتاق بازرگانی خرمشهر ادامه داد: نبود مدیریت واحد در مرز بین‌المللی شلمچه از جمله مشکلات بازرگانان خوزستان است که با وجود بیان چندباره مشکلات هیچ نتیجه‌ای حاصل نشده است.
براساس محدوده جغرافیایی منطقه آزاد اروند، مرز تجاری شلمچه در محدوده این منطقه قرار گرفته است اما نداشتن مدیریت واحد در این مرز و دوگانگی اجرای قوانین از سوی دستگاه‌های مختلف، بازرگانان را در انجام قوانین مناطق آزاد یا سرزمین مادری دچار سردرگمی کرده کرده و بسیاری از امتیازات مناطق آزاد از آن‌ها سلب شده است.
وی اذعان کرد: با وجود مصوبه‌های پرشمار از جمله شورای تأمین استان در ارتباط با تعیین مدیریت واحد در مرز در چند سال اخیر همچنان شاهد مدیریت چندگانه این مرز هستیم.
مالکیان ادامه داد: با وجود اینکه در این ایام درخواست خرید کالاهای ایرانی و مواد غذایی بسیار زیاد است ولی امکان صادرات به علت این تداخل وجود ندارد که باید برای آن چاره‌اندیشی شود.
ضرورت رایزنی
رئیس ترانزیت و حمل و نقل بین‌المللی اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خوزستان نیز در خصوص موانع و مشکلات صادرات مرزی این استان گفت: مشکلات صادرات از مرزهای خوزستان از چند سال پیش مطرح است و یکی از مشکلات مرز شلمچه و چذابه این است که فروش به صورت بازارچه‌ای انجام می‌شود.
حمزه احمدی پور افزود: برای برون رفت از این مشکلات باید حمل یکسره و ترانزیت با طرف عراقی مطرح و بررسی شود.
در همین رابطه کارشناسان و دست اندرکاران حوزه بازرگانی معتقدند با توجه به تولید محصولات باکیفیت کشاورزی، صنعتی و تولیدی در استان خوزستان انتظار می‌رود اهتمام بیشتری برای حل مشکلات مرزهای خوزستان شود و عزم مسئولان ملی برای رفع دغدغه سرمایه‌گذاران جزم شود تا شاهد رونق صادرات از طریق مرزهای خوزستان باشیم.
در اینجا این سؤال مطرح می‌شود که آیا در کشور ما و به‌ویژه استان‌های دارای قابلیت‌های صادرات، زیرساخت‌های لازم برای بخش تولید و تولیدات صادرات محور فراهم است و در نهایت صادرکنندگان و بازرگانان در روند صادرات با چه مشکلات و تنگناهایی روبه‌رو هستند؟
مرزهای خوزستان متولی می‌خواهد
نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی در این رابطه اظهار کرد: استان خوزستان با کشورهای عراق و کویت هم‌مرز است و باید از این فرصت به شکل مطلوب
استفاده شود.
سیدمحمد مولوی افزود: متأسفانه تاکنون از ظرفیت‌های صادراتی استان خوزستان به صورت مطلوب استفاده نشده است.
وی در گفت‌وگو با مهر از نبود متولی مشخص در مرزهای خوزستان ومشکلات صادرات یاد کرد و گفت: مرزهای خوزستان متولی مشخص ندارند و از این رو باید یک نهاد یا سازمان مشخص به عنوان متولی مرزهای استان معرفی شود تا ساماندهی مرزهای استان را شاهد باشیم و مشکلات صادرات حل شود.
وی عنوان کرد: استان خوزستان ظرفیت‌های ویژه‌ای در بحث صادرات دارد و پیچیدن نسخه واحد برای کل کشور با توجه به نبود برنامه‌های نظام‌مند برای توسعه صادرات، خوزستان را با مشکل مواجه می‌کند. این مسائل سبب می‌شود شاهد عدم صادرات برخی از کالاها به ویژه محصولات کشاورزی از خوزستان و انباشت محصول و در نهایت محصولات صادراتی باشیم.
مولوی اظهار کرد: رفع مسائل مربوط به مرزها و ساماندهی مرزهای خوزستان شاید اساسی‌ترین مسئله در پیش پای صادرات از مبادی خوزستان است که می‌توان با حل این مسئله شاهد رونق و توسعه صادرات بود.
همیشه پای دولت در میان است
رئیس اتاق بازرگانی اهواز نیز با تأکید بر اینکه برای حل مسئله صادرات از مرزهای خوزستان باید یک نهاد یا سازمان مشخص به عنوان متولی مرزهای استان معرفی شود، گفت: مرزهای خوزستان متولی مشخص ندارند.
شهلا عموری افزود: سال‌هاست بحث اتصال ریلی میان مرز شلمچه و استان بصره عراق در دولت‌های مختلف مطرح است وامیدواریم تا پایان سال اتفاقات خوبی در این خصوص رخ دهد؛ زیرا اتصال این خط می‌تواند به شدت قیمت تمام شده کالا را کاهش و زمینه‌ساز افزایش صادرات و توسعه تجارت با کشور عراق از طریق مرزهای خوزستان شود.
رئیس اتاق بازرگانی اهواز خاطرنشان کرد: حل مسائل مربوط به مرزهای استان و ساماندهی مرزهای خوزستان شاید اساسی‌ترین مسئله در پیش پای صادرات از مبادی خوزستان است که می‌توان با حل این مسئله شاهد رونق و توسعه صادرات بود.
عموری در پایان گفت: اگر دولت بتواند مسائل مربوط به مرزهای خوزستان را مرتفع و مشکلات صادرکنندگان را از مرزها حل کند، قطعاً شاهد ارزآوری و رونق بیش از پیش صادرات از مرزهای خوزستان خواهیم بود.
وی ادامه داد: مشکل راه‌اندازی دستگاه ایکس ری و ساعت کاری مرزها در شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی مطرح شد و قرار بود ظرف دو هفته این دستگاه تأمین شود ولی پس از پیگیری‌های انجام شده متوجه شدیم امکان راه‌اندازی این دستگاه وجود ندارد.
نایب رئیس اول اتاق بازرگانی اهواز اضافه کرد: مقرر شد ساعت‌های کاری مرزها به گونه‌ای تنظیم شود که صادرکنندگان بتوانند کالاهای خود را صادر کنند و مشکلی نداشته باشند.
خوزستان، ناتوان در تجمیع کالا
در همین رابطه نایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی آبادان اظهار کرد: اگر بخش خصوصی در خوزستان نسبت به سایر استان‌ها آرام‌تر گام بر می‌دارد یا عقب‌تر است، نشان از نداشتن قدرت اقتصادی نسبت به سایر استان‌ها یا نداشتن دانش کافی برای ایجاد فرصت‌های تولیدی یا صادراتی نیست.
بابک رادمهر با بیان اینکه در دو مرز شلمچه و چذابه حدود یک هزار و ۲۰۰ شغل مستمر وجود دارد، توضیح داد: اگر بنا به دلایلی مرزها بسته شد، مرجعی که باید قدرت تصمیم‌گیری لازم داشته باشد، در مرز حاضر نیست.
نایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی آبادان عنوان کرد: حضور گارد گمرک در مرز شلمچه می‌تواند به حل مشکلات متفرقه‌ای که برای صادرکنندگان به وجود می‌آید کمک زیادی کند.
رادمهر با تأکید بر گسترش فرهنگ تولید برای صادرات عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین مشکلات استان در بازارهای صادراتی، ناتوانی در تجمیع کالاست. نداشتن بسته‌بندی‌های مناسب صادراتی و بی‌توجهی به استانداردهای جهانی از جمله مشکلات موجود در این حوزه هستند که تقریباً می‌توان گفت در سطح ملی مشاهده می‌شوند.
نبود تعهد ارزی
دبیر اجرایی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن وکشاورزی خرمشهر نیز با اشاره به مشکلات صادرات در خوزستان گفت: خوزستان با ظرفیتی که در صادرات دارد، می‌تواند جایگاه وضعیت اقتصادی استان را ارتقا دهد.
کامران مالکیان بیان کرد: اولین مشکل که تمام بازرگانان و فعالان اقتصادی به ویژه در حوزه صادرات با آن مواجه هستند تعهد ارزی است، اجبار صادرکنندگان به تعهد ارزی آن هم در شرایطی غیرکارشناسی یکی از مهم‌ترین موانع در توسعه صادرات است.
وی افزود: در بیشتر مرزهای زمینی از جمله شلمچه، چذابه و بنادر معاملات به صورت ریالی است که در این حالت ایفای ارز موضوعیت ندارد، با وجود این، بازگرداندن ارز به صورت دلار و یورو برای صادرکنندگان امکان‌پذیر نیست و چنین مواردی موجب خارج شدن فعالان اقتصادی از چرخه صادرات می‌شود.
نبود مدیریت واحد
دبیر اجرایی اتاق بازرگانی خرمشهر ادامه داد: نبود مدیریت واحد در مرز بین‌المللی شلمچه از جمله مشکلات بازرگانان خوزستان است که با وجود بیان چندباره مشکلات هیچ نتیجه‌ای حاصل نشده است.
براساس محدوده جغرافیایی منطقه آزاد اروند، مرز تجاری شلمچه در محدوده این منطقه قرار گرفته است اما نداشتن مدیریت واحد در این مرز و دوگانگی اجرای قوانین از سوی دستگاه‌های مختلف، بازرگانان را در انجام قوانین مناطق آزاد یا سرزمین مادری دچار سردرگمی کرده کرده و بسیاری از امتیازات مناطق آزاد از آن‌ها سلب شده است.
وی اذعان کرد: با وجود مصوبه‌های پرشمار از جمله شورای تأمین استان در ارتباط با تعیین مدیریت واحد در مرز در چند سال اخیر همچنان شاهد مدیریت چندگانه این مرز هستیم.
مالکیان ادامه داد: با وجود اینکه در این ایام درخواست خرید کالاهای ایرانی و مواد غذایی بسیار زیاد است ولی امکان صادرات به علت این تداخل وجود ندارد که باید برای آن چاره‌اندیشی شود.
ضرورت رایزنی
رئیس ترانزیت و حمل و نقل بین‌المللی اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خوزستان نیز در خصوص موانع و مشکلات صادرات مرزی این استان گفت: مشکلات صادرات از مرزهای خوزستان از چند سال پیش مطرح است و یکی از مشکلات مرز شلمچه و چذابه این است که فروش به صورت بازارچه‌ای انجام می‌شود.
حمزه احمدی پور افزود: برای برون رفت از این مشکلات باید حمل یکسره و ترانزیت با طرف عراقی مطرح و بررسی شود.
در همین رابطه کارشناسان و دست اندرکاران حوزه بازرگانی معتقدند با توجه به تولید محصولات باکیفیت کشاورزی، صنعتی و تولیدی در استان خوزستان انتظار می‌رود اهتمام بیشتری برای حل مشکلات مرزهای خوزستان شود و عزم مسئولان ملی برای رفع دغدغه سرمایه‌گذاران جزم شود تا شاهد رونق صادرات از طریق مرزهای خوزستان باشیم.
نظر شما